انتخاب رشته کنکور سراسری: مشاوره انتخاب رشته

بعد از شرکت در آزمون مهم‌ترین دغدغه داوطلبان انتخاب رشته کنکور سراسری است. مرحله‌ای که شاید اگر به‌درستی انجام نشود زحمات یکی‌دوساله داوطلبان بر باد خواهد رفت. داوطلبان با دانستن اصول انتخاب رشته کنکور سراسری می‌توانند با در نظر گرفتن رتبه و سهمیه خود مناسب‌ترین چیدمان را برای انتخاب رشته داشته باشند.

آگاهی کافی بابت تأثیر سهمیه داوطلب، آخرین رتبه قبولی هر رشته، رشته‌های پرطرفدار، شرایط پذیرش دانشگاه‌های مختلف، بازار کار رشته‌ها و … می‌تواند به انتخاب رشته‌ ایدئال منجر شود.

لذا در این مقاله سعی شده اصول و اطلاعات لازم برای انتخاب رشته کنکور در اختیار داوطلبان قرار گیرد تا بتوانند آگاهانه مرحله انتخاب رشته را پشت سر گذاشته و وارد رشته مطلوب دانشگاهی شوند. همچنین عزیزان می‌توانند در قسمت نظرات، سؤالات یا نظرات خود را مطرح کنند تا توسط مشاوران گروه برتر پاسخ داده شود.

برای انتخاب رشته موفق و اصولی باید چهار گام زیر را طی کرد:

• شناخت و آگاهی کافی نسبت به اطلاعات کارنامه کنکور سراسری
• شناسایی علایق، استعدادها و نیازها
• انتخاب رشته و دانشگاه بر اساس شرایط و رتبه کسب‌شده
• چیدمان رشته‌ها بر اساس اولویت‌ها

گام اول: اطلاعات کارنامه کنکور سراسری

اولین گام برای داشتن انتخاب رشته اصولی چک کردن و آگاهی لازم از اطلاعات درج‌شده در کارنامه است. در تصویر زیر نمونه کارنامه کنکور سراسری نشان داده‌شده است. در جدول اول اطلاعات شناسنامه‌ای، معدل، سهمیه و ناحیه بومی و قطبی درج‌شده است که سهمیه داوطلب مهم‌ترین مورد برای انتخاب رشته کنکور سراسری است.

در جدول بعد علاقه‌مندی داوطلب به دانشگاه‌های پیام نور و غیرانتفاعی درج‌شده است که در صورت علاقه‌مندی داوطلب می‌تواند با خرید کارت رشته‌های این دو دانشگاه را نیز انتخاب کند.

جدول سوم نشان‌دهنده دوره‌های مجاز برای انتخاب رشته است که داوطلب در صورت داشتن حدنصاب نمره کافی می‌تواند دوره‌ها روزانه و دانشگاه فرهنگیان را انتخاب کند و در سایر گزینه‌ها نیز همیشه مجاز می‌شود. همچنین برای رشته تجربی مجاز شدن برای رشته های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی و همچنین رشته های پیراپزشکی در دانشگاه آزاد باید مورد توجه قرار گیرد.

جدول وضعیت نمره و رتبه شامل مهم‌ترین اطلاعات در مورد عملکرد و تأثیر سوابق تحصیلی داوطلب برای انتخاب رشته هست. این جدول شامل نمره داوطلب در دروس امتحانی است.

در جدول بعد درصدها برای هر درس و در جدول نهایی ماکزیمم نمره کل زیرگروه‌ها یا همان تراز و رتبه در سهمیه رتبه کشوری درج‌شده که شاید برای اکثر افراد ملاک انتخاب رشته کنکور سراسری قرار می‌گیرد.

گام دوم: شناسایی علایق و نیازها

برای داشتن انتخاب رشته کنکور سراسری موفق، شناخت علایق و استعداد فرد ضروری است. علاقه به رشته تحصیلی انگیزه دانشجو برای موفق شدن و رسیدن به هدف را تضمین می‌کند؛ اما نداشتن شناخت کافی از شرایط تحصیل و بازار کار یا مطابق نبودن خصوصیت و شرایط شخصیتی با رشته تحصیلی منجر به مشروطی، اخراج و عدم موفقیت در آینده خواهد شد. به‌عنوان‌مثال اکثر افراد تحت تأثیر محیط یا خانواده به سمت رشته‌هایی مثل پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و … گرایش پیدا می‌کنند؛ اما ممکن است این رشته‌ها هیچ تناسبی بااستعدادها و خصوصیات شخصی فرد نداشته باشد.

شناخت صحیح از استعدادها و خصوصیات شخصی منجر به انتخاب رشته صحیح و بالا بردن شانس موفقیت در آینده دانشجو خواهد شد. آزمون‌های شخصیت شناسی و استعدادیابی هالند و مایرز-بریگز یا امی بی تی ای شناخته‌شده‌ترین گزینه‌ها برای تشخیص خصوصیت فردی و علایق شغلی است.

داوطلبان برای اطلاع از زمینه استعداد شغلی بهتر است دراین آزمون ها شرکت کنند تا انتخاب رشته آگاهانه تری داشته باشند.

همچنین استفاده از مشاوران تحصیلی و شغلی و شناخت کافی در ارتباط با شرایط رشته تحصیلی می‌تواند کمک شایانی برای داشتن انتخاب رشته کنکور سراسری موفق باشد.

داوطلبان کنکور سراسری برای داشتن انتخاب رشته موفق بعد از شناخت کافی در مورد استعدادهای ذاتی و شخصیتی باید آینده شغلی رشته موردعلاقه خود را ارزیابی کنند. مشورت با کارشناسان مجرب و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مربوطه در شناسایی بازار کار، آینده شغلی و میزان درآمد رشته موردعلاقه می‌تواند شناخت خوبی برای داوطلب ایجاد کند.

برای انتخاب رشته کنکور سراسری موفق حتماً توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:

• حتماً به دانشگاه‌های معتبر شهر و استان محل سکونت سر بزنید.
• حتماً با دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های موردعلاقه مشورت کنید.
• حتماً با شاغلین در حوزه‌های مرتبط با رشته موردعلاقه رایزنی کنید
• حتماً چارت درسی رشته موردعلاقه خود را از طریق منابع موجود مطالعه کنید
• حتماً از مشاوران خبره برای شناخت کافی استفاده کنید.

امکان تحصیل در مقاطع تحصیلی بالاتر نیز باید مدنظر داوطلبان برای انتخاب رشته کنکور سراسری قرار گیرد. برخی از رشته صرفاً در مقطع لیسانس ارائه می‌شود و برای تحصیلات تکمیلی باید در رشته‌های مرتبط ادامه تحصیل داد.

در حال حاضر در اکثر رشته‌های زیرمجموعه وزارت علوم محدودیتی بابت ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد وجود ندارد؛ اما رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر صرفاً باید در رشته‌های محدود و مرتبط با رشته مقطع کارشناسی ادامه تحصیل دهند و همچنین ظرفیت دانشگاه در بسیاری از این رشته محدود است.

گام سوم: چه رشته‌ای چه دانشگاهی

انتخاب رشته‌های مرتبط با علایق و استعدادها گام بعدی برای انتخاب رشته کنکور سراسری است.

مهندسی کامپیوتر، مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی صنایع، مهندسی شیمی، مهندسی عمران و مهندسی معماری رشته‌های پرطرفدار رشته ریاضی است. در سال های اخیر رشته علوم کامپیوتر و معندسی صنایع در کنار مهندسی کامپیوتر اولیت رتبه برترهایی رشته ریاضی برای انتخاب رشته قرار گرفته است.

پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، فیزیوتراپی، علوم آزمایشگاهی، پرستاری، تغذیه، بینایی‌سنجی و … رشته‌های پرطرفدار رشته علوم تجربی است.

حقوق، روانشناسی و حسابداری رشته‌های پرطرفدار رشته انسانی است.

همچنین رشته‌های شناور مانند حسابداری، مدیریت، اقتصاد، روانشناسی و … برای هر سه رشته البته با ظرفیت متفاوت می‌توانند گزینه‌های موردتوجه باشد. بیشترین ظرفیت در این رشته ها برای رشته انسانی و سپس تجربی و کمترین ظرفیت نیز به رشته ریاضی اختصاص داده شده است.

در دفترچه امسال گزینه رشته های بورسیه تحصیلی نیز اضافه شده است و افراد با داشتن شرایط رتبه کشوری در نظر گرفته شده می توانند در این رشته ها شرکت کنند. به عنوان مثال برای گروه آموزشی تجربی داوطلبانی که رتبه کشوری آنها کمتر از 25 هزار و رشته انسانی کمتر از 20 هزار شده باشد می توانند این کد رشته محل ها را انتخاب کنند. افراد واجد شرابط با شرکت در مصاحبه و کسب امتیاز لازم می توانند از خدمات بورسیه استفاده کنند. دریافت کمک هزینه تحصیلی معادل حقوق پایه وزارت کار در سازمان انرژی اتمی از جمله موارد حمایتی این بورسیه است.

انتخاب رشته کنکور سراسری بر اساس سهمیه و آخرین رتبه قبولی

بعد از انتخاب رشته‌های موردعلاقه برای ادامه انتخاب رشته کنکور سراسری، داوطلب باید آخرین رتبه قبولی هر رشته را برای دانشگاه‌های انتخابی در نظر داشته باشد. امکان قبولی فرد با توجه به سهمیه داوطلب و استان بومی، ناحیه بومی یا قطب بومی برای رشته‌های در نظر گرفته‌شده متفاوت است. به‌عنوان‌مثال رشته اقتصاد قطبی، فیزیک ناحیه‌ای و مدیریت مالی کشوری است که سهمیه منطقه داوطلب و استان بومی در قبولی برای هر یک از این رشته‌ها تأثیرگذار است. برای اطلاع از تأثیر پذیرش رشته‌های قطبی ناحیه‌ای و استانی با مشاوران گروه برتر تماس بگیرید.

حدود رتبه قبولی رشته‌های مختلف در سهمیه‌های مناطق از طریق لینک های زیر برای زیرگروه‌های آموزشی ریاضی، تجربی و انسانی مشاهده کرد. همچنین در نرم افزار انتخاب رشته گروه مشاور برتر نیز در 5 سهمیه عمده می توانید رتبه های قبولی سال های قبل را مشاهده کنید.

رتبه‌های قبولی سهمیه مناطق رشته ریاضی

رتبه‌های قبولی سهمیه مناطق رشته تجربی

رتبه‌های قبولی سهمیه مناطق رشته انسانی

انتخاب رشته کنکور سراسری بر اساس دانشگاه

برای انتخاب دانشگاه باید عواملی مانند رتبه دانشگاه، فاصله، هزینه رفت‌وآمد، اقامت در خوابگاه و شرایط فرهنگی شهر محل تحصیل را در نظر داشت.

همچنین نوع دانشگاه انتخابی بر اساس شرایط اقتصادی خانواده می‌تواند در انتخاب رشته تأثیر داشته باشد. تحصیل در دانشگاه‌های نوبت دوم، پردیس خودگردان، ظرفیت مازاد، دانشگاه آزاد، دانشگاه پیام نور، دانشگاه غیرانتفاعی مستلزم پرداخت شهریه است که شهریه دریافتی برای رشته یکسان در این دانشگاه‌ها تفاوت زیادی دارد که در ادامه حدود شهریه رشته‌ها ارائه می‌شود.

علاوه بر هزینه اعتبار علمی دانشگاه نیز باید بر اساس رتبه داوطلب و رتبه آخرین نفر قبولی در نظر گرفته شود. به‌عنوان‌مثال برای رشته‌ها پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه‌ها به تیپ یک، دو و سه طبقه‌بندی می‌شوند و یا دانشگاه‌های غیرانتفاعی از مؤسسات غیرانتفاعی اعتبار بالاتری دارند و حتی دانشگاه‌های غیرانتفاعی دارای سطح‌بندی هستند که برای انتخاب این دانشگاه‌ها باید دقت بیشتری صورت گیرد.

همچنین برای افرادی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور دارند نیز نوع دانشگاه تأثیر مستقیم دارد.

دانشگاه‌های دارای سه رده‌بندی هستند:

• مورد تائید دانشگاه یا وزارت علوم کشور مقصد است.
• به‌صورت مشروط مورد تائید دانشگاه یا وزارت علوم کشور مقصد است و بعد از استعلام دانشگاه مشخص می‌شود.
• مورد تائید دانشگاه یا وزارت علوم کشور مقصد نیست.

همچنین داوطلبان انتخاب رشته کنکور سراسری باید به شرایط رشته‌ها مانند تعهد خدمت، بومی پذیری نیز توجه داشته باشند. این نوع دانشگاه‌ها یا درواقع سهمیه‌ها شانس داوطلب را برای قبولی افزایش می‌دهد و ورود به بازار کار قطعی است؛ اما بعد از اتمام دوره تحصیل باید تا اتمام سنوات تعهد خدمت در منطقه مشخص‌شده مشغول به کار باشد و حتی در برخی موارد اجازه ادامه تحصیل نیز ندارد.

توجه داشته باشید در انتخاب رشته کنکور سراسری رشته به دانشگاه ارجحیت دارد. تحصیل در رشته بهتر در دانشگاه ضعیف‌تر مناسب‌تر از تحصیل در رشته ضعیف اما در دانشگاهی عالی است.

انتخاب رشته کنکور سراسری بر اساس شرایط تحصیل در دانشگاه

داوطلبان برای انتخاب رشته کنکور سراسری دانشگاه‌های متنوعی را ادامه تحصیل می‌توانند انتخاب کنند. دانشگاه‌ها ازنظر شهریه، حضور در کلاس، سطح علمی و … دارای شرایط مختلفی هستند که در این بخش توضیحات کلی در ارتباط با دانشگاه‌ها و شرایط انتخاب آن‌ها ارائه می‌شود.

دانشگاه‌های دولتی:

دانشگاه‌های دولتی یا سراسری در دوره‌های روزانه، شبانه، مجازی، نیمه‌حضوری و پردیس خودگردان پذیرش دانشجو دارند.

در دوره روزانه دانشجو از پرداخت شهریه معاف است اما باید بعد از اتمام دوره تحصیل متناسب بازمان تحصیل در ارگان‌های دولتی مشغول به کار شوند یا برای آزادسازی مدرک، هزینه تحصیل را به دانشگاه پرداخت کنند.

در دوره‌های نوبت دوم یا شبانه دانشجو هزینه تحصیل را پرداخت می‌کند و کلاس‌ها با دوره روزانه برگزار می‌شود و در مدرک نیز دوره شبانه قید نمی‌شود.

شهریه دوره‌های نوبت دوم برای هر ترم

• رشته‌های انسانی از 3 تا 4 میلیون تومان
• رشته‌های مهندسی از 3 تا 5 میلیون تومان
• رشته‌های تجربی غیر پزشکی از 3 تا 4 میلیون تومان

پردیس‌های خودگردان:

برخی از دانشگاه‌های دولتی برای جذب بیشتر دانشجو در واحدهای پردیس خودگردان با شهریه بالا پذیرش دانشجو دارند.

کلاس‌های این نوع دانشگاه از واحدهای اصلی جداست و در مدرک تحصیلی نیز عبارت پردیس خودگردان قید می‌شود.

همچنین اساتید این دانشگاه‌ها اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های دولتی هستند.

شهریه پردیس‌های خودگردان برای هر ترم:

• رشته‌های انسانی 7 تا 9  میلیون
• رشته‌های تجربی و فنی مهندسی 7 تا 10 میلیون
• رشته‌های پزشکی دندان و دارو 15 تا 30 میلیون

دانشگاه آزاد:

دانشگاه آزاد بعد از دانشگاه‌های سراسری پرطرفدارترین گزینه برای انتخاب رشته داوطلبان است.

در سال‌های اخیر پذیرش دانشجو دانشگاه آزاد از طریق کنکور سراسری انجام می‌شود اما انتخاب رشته ‌این دانشگاه به‌صورت جداگانه صورت می‌پذیرد.

شهریه دانشگاه آزاد برای هر ترم:

• رشته‌های انسانی میانگین 2.5 میلیون تومان
• رشته‌های فنی مهندسی و غیر پیراپزشکی 3.5 میلیون تومان
• رشته‌های پیراپزشکی به صورت میانگین 10 میلیون تومان
• رشته های دکتری عمومی پزشکی 20 میلیون تومان

دانشگاه غیرانتفاعی:

تحصیل در دانشگاه‌های غیرانتفاعی با پرداخت شهریه امکان‌پذیر است و داوطلبان می‌توانند در دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و مؤسسات غیرانتفاعی ادامه تحصیل دهند.

قوانین حضور در کلاس مانند دانشگاه‌های دولتی اجباری است. امتحان پایان‌ترم نیز توسط اساتید برگزار می‌شود و به نسبت دانشگاه پیام نور گذراندن واحدهای تحصیلی راحت‌تر است.

شهریه دانشگاه غیرانتفاعی برای هر ترم

• رشته‌های انسانی 2 میلیون تومان
• رشته‌های فنی و تجربی میانگین 2.5 میلیون تومان

دانشگاه پیام نور:

در دانشگاه پیام نور بسته به رشته، دروس به‌صورت کلاس محور و دانشجو محور برگزار می‌شود. برخی از دروس خود خوان تعریف‌شده و کلاس ندارند. حضور در کلاس اجباری نیست. اما دانشجویانی که در کلاس و فعالیت‌های درسی شرکت داشته باشند می‌توانند از نمره فعالیت کلاسی استفاده کنند. در این صورت دروس را راحت‌تر و با نمره بالاتر پاس میکنند.

امتحانات در دانشگاه پیام نور به‌صورت تستی و کشوری برگزار می‌شود و معمولاً کل کتاب موردسنجش قرار می‌گیرد. پاس کردن دروس به نسبت سایر دانشگاه‌ها مشکل تر است.

شهریه دانشگاه پیام نوربرای هر ترم:

• رشته‌های انسانی میانگین 2 میلیون تومان
• رشته‌های فنی مهندسی میانگین 3 میلیون تومان
• رشته‌های علوم پایه 2.5 میلیون تومان

گام چهارم: چیدن رشته‌ها

بعد از شناخت کافی در مورد دانشگاه‌ها و رشته تحصیلی، چیدمان رشته‌ها مرحله نهایی برای انتخاب رشته کنکور سراسری است. بر اساس رتبه کسب‌شده و همچنین رتبه آخرین نفر قبولی رشته موردعلاقه افراد باید چهار نوع انتخاب در نظر داشته باشند:

• انتخاب‌های رؤیایی: که شانس قبولی در آن‌ها خیلی پایین است
• انتخاب‌های خوش‌بینانه: انتخاب‌هایی که شانس قبولی در آن‌ها کم است
• انتخاب‌های منطقی: گزینه‌هایی که احتمال قبولی در آن‌ها زیاد است
• انتخاب‌های بدبینانه: انتخاب‌هایی که صد در صد قبول می‌شوید.

برای در نظر گرفتن همه شرایط برای داشتن انتخاب رشته کنکور سراسری مناسب بهتر است از 150 انتخاب حدود 10 رشته انتخاب رؤیایی باشد. حدود 50 رشته شامل گزینه‌های خوش‌بینانه، 70 رشته منطقی و درنهایت 20 انتخاب هم برای حالت‌های بدبینانه در نظر داشته باشید.

برای چیدمان رشته‌ها حتماً به نکات زیر توجه کنید:

• انتخاب اول یا آخر برای رشته موردنظر در لیست انتخاب رشته کنکور سراسری تأثیری در قبولی ندارد و چیدمان صرفاً باید بر اساس علاقه و استعداد باشد.
• در صورت قبولی در رشته‌ها دوره روزانه برای سال بعد محدودیت ها برداشته شده و شما با خیال راحت می توانید این کد رشته محل ها را انتخاب کنید.
• رشته تحصیلی به دانشگاه محل تحصیل ارجحیت دارد.
• امکانات رفاهی دانشگاه‌ها مثل شرایط سلف‌سرویس و خوابگاه دانشجویی در نظر داشته باشید.
• برای چیدمان حتماً از مشاوران خبره انتخاب رشته کنکور مشورت بگیرید.

منابع آزمون شخصیت شناسی هالند، آزمون شخصیت ‌شناسی مایرز-بریگز (mbti)

برای تحلیل تخصصی تست های استعداد شغلی با مشاورین ما در تماس باشید.